Bir değişken veri (ve nesneler) için isimlendirilmiş bir kapsayıcıdır. Bir değişken için çalıştırma zamanında bellek alanı ayrılır ve adı, değerini almak yada belirlemek için kullanılır. Yani, değişkenin adını bellek yerini okumak yada yazmak için kullanabilirsiniz.

Bir değişkeni kullanmadan önce bildirmelisiniz. Yani, bir değişkeni adına ve türüne bir isim vererek bildirmelisiniz. Javada bütün değişkenlerin türü olmalıdır, bu nedenle derleyici değişkenin içerdiği veriyi nasıl yorumlayacağını bilir. Bir değişken şu şekilde bildirilebilir: TurAdi DegiskenAdi.

Bir değişken ilkel (primitive) yada ilgi (reference) türünden olabilir. İlkel türünden bir değişken yalnız tamsayı (byte, short, int, long), ondalık sayı(double, float), tek yada unicode karakter (char), yada tek aç/kapa (on/off) durumu (boolean true yada false) içerir. İlgi türünden bir değişken bir sınıf'ın yada dizi'nin elemanını işaret eder.

Bir değişkenin ismi geçerli bir tanıtıcı (identifier) olmalıdır.Yani, harfle başlayan tek bir kelime olmalıdır (içinde boşluk yok). Aslında para birimi sembolü yada altçizgi (_) ile de başlayabilir, fakat en iyisi harf ile başlatmaktır. Harf, sayı, altçizgi, para birimi sembolü (örneğin $) içerebilir, fakat başka özel karakter içeremez. Java büyük küçük harfe duyarlı (case-sensitive) olduğu için, bir değişken bildirildikten sonra ismi aynı formda kullanılmalıdır.

Aşağıdaki şekil referans türünde değişkenlerin ilkel türden farkını gösterir: