5.4 Eşdeğer Mekanizmalar

Analizi yapılacak mekanizmalarda kam gibi yüksek eleman çiftleri bulunduğunda bu mekanizmaların analizi için genelde sadece bulundukları konumda geçerli olmak üzere adi kinematik çiftlerden oluşan bir eşdeğer mekanizma kullanmak gerekir. Bu eşdeğer mekanizma o an için ayni harekete sahip olmalıdır. Bulduğumuz eşdeğer mekanizmanın orijinal mekanizma ile o anda aynı hız ve ivme özelliklerinin aynı genellikle istenilir.

Bir örnek olması açısından Aşağıdaki şekilde gösterilen kam mekanizmasını ele alalım. Eşdeğer mekanizma gösterilen konumda orijinal mekanizma ile aynı hız özelliklerine sahip olması isteniyor ise, eşdeğer mekanizmanın I₁₂, I₁₃ ve I₂₃ ani dönme merkezleri kam mekanizması ile aynı olması gerekir. Döner mafsal eksenleri A ve B nin 2 ve 3 uzuvlarının temas noktasında çizilen normal doğrusu üzerinde alındığı bir A₀ABB₀ dört çubuk mekanizması ile bu şart sağlanacaktır (kam mekanizması ile bu dört çubuk mekanizması hız analizi açısından verilen konumda eşdeğer olacaktır). Ancak ivme analizininde bu iki mekanizmanın aynı olması istendiğinde, dört-çubuk mekanizmasının kam mekanizması ile eşdeğer olabilmesi için A ve B mafsal merkezlerinin eğri profillerinin eğrilik merkezlerinde olması gerekir. Dikkat edilir ise, adi çiftlerden oluşan eşdeğer mekanizmada fazla bir uzuv bulunmaktadır. Bu uzuv incelediğimiz esas mekanizmada yoktur.

Aşağıdaki şekillerde bazı eşdeğer mekanizmalar gösterilmektedir. İlk şekilde gösterilen mekanizmalar için anlık eşdeğerlilik hız ve ivme için geçerlidir. İkinci şekilde gösterilen mekanizmalarda ise, eğrilik merkezleri sabit olduğundan hız ve ivme eşdeğerliliği mekanizmanın her konumu için geçerli olacaktır.

Yüksek eleman çiftleri bulunan bir mekanizma yerine bu mekanizmaya eşdeğer sadece adi eleman çiftleri bulunan bir mekanizmanın hız ve ivme analizi yapıldığında ilk mekanizmanın hız ve ivme analizi de yapılmış olacaktır.