4.2 Mekanizmalarda Hız ve İvme Analizi -1
Mekanizmalarda hız ve ivme analizi vektörel olarak bağıl hız ve ivme kavramı ile yapılır. Genel olarak verilen değerler ile başlanılır ve A, B, C, … gibi genellikle mafsal eksenlerinin geçtiği noktalar sırası ile kullanılarak analiz gerçekleştirilir. Elde edilecek olan hız denklemleri:
vB = vA + vB/A
vC = vB + vC/B
ve benzeri denklemler olacaktır. İvme için ise, benzer şekilde:
aB = aA + atB/A + anB/A
aC = aB + atC/B + anC/B
veya
aD4 = aD3 + atD4/D3 + acD4/D3
benzer denklemler yazılacaktır. Seçilen A, B, C, D noktalarının mümkün olduğunca döner mafsal ekseni üzerinde olmasının en önemli nedeni mafsal ekseninde olan bu noktanın mafsalla birleştirilen iki uzuv üzerinde daima çakışan nokta olmasıdır. Daima çakışan bu noktalar arasında bağıl hız ve ivme olmayacağından (sıfır olacağından) dolayı her iki uzuvda da bu noktaların hız ve ivmesi eşit olacaktır. Bu nedenle genel kural olarak bir uzvun üzerinde bulunan her hangi bir noktanın hız ve ivmesini belirlemeden önce bu uzvu diğer uzuvlar ile birleştiren mafsalların merkezlerinde bulunan noktaların hız ve ivmesi bulunmalıdır.
Dikkat edilmesi gereken diğer bir önemli nokta ise, konum hız ve ivme analizi sıra ile yapılabilir. Konum analizi yapılmadan hız analizi, konum ve hız analizi yapılmadan ivme analizi yapılamaz. Bunun nedeni, hız ve ivmelerin belirlenmesi sırasında gerekli olan yönler konum analizi ile belirlenecek, ivme analizi için normal ve Coriolis ivmesi terimleri sadece hız analizinde elde edilen terimlerin fonksiyonu olacaktır.
Devre kapalılık denklemleri hız ve ivme analizi için kolaylıkla kullanılabilir çünkü, bu denklemlerde mekanizmada bulunan tüm değişkenler yer almaktadır. Devre kapalılık denklemlerinin zamana göre birinci ve ikinci türevleri alındığında, ve konum değişkenlerinin birinci ve ikinci türevlerine göre çözüm yapıldığında bu değerler her hangi bir noktanın hız ve ivmesinin belirlenmesi için gerekli tüm terimleri belirleyecektir. Vektör devre denkleminin zamana göre birinci türevi bize vektörel hız devre denklemini, ikinci türevi ise vektörel ivme devre denklemini verecektir. Eğer konum değişkenleri vektör devre denklemi kullanılarak çözülmüş ise, vektör hız denklemleri konum değişkenlerinin birinci türevlerine göre (bu değişkenlere hız değişkenleri diyeceğiz) ve vektör ivme denklemleri de konum değişkenlerinin ikinci türevine göre (bu değişkenlere ivme değişkenleri diyeceğiz) lineer bir denklem takımı oluşturacaktır. Hız ve ivme değişkenleri bu denklemlerden çözüldükten sonra herhangi bir uzvun üzerinde her hangi bir noktanın hız ve ivmesi kolaylıkla bulunacaktır.
İlk örnek olarak şekilde gösterilen krank-biyel mekanizmasını ele alalım. Giriş kolunun (2 uzvu) yatay ile yaptığı açı, θ12, açısal hızı \displaystyle {{\text{ω}}_{{12}}}={{\dot{θ}}_{{12}}}=\frac{{\text{d}{{\text{θ}}_{{12}}}}}{\text{dt}} ve açısal ivmesi \displaystyle {{\text{α}}_{{12}}}={{{\ddot{θ}}}_{{12}}}=\frac{{{{\text{d}}^{2}}{{\text{θ}}_{{12}}}}}{{\text{d}{{\text{t}}^{2}}}} verildiği kabul edilmektedir. Devre kapalılık denklemi ve eşleniği karmaşık sayılar ile yazıldığında:
s14 + ic1 + a3eiθ13 = a2eiθ12 s14 − ic1 + a3e−iθ13 = a2e−iθ12 |
(1a) (1b) |
Verilen bir θ12 değerine göre x ve θ13 konum değişkenlerinin nasıl bulunduğu bir önceki kısımda incelenmişti. Burada bu denklemlerin zamana göre birinci türevini alarak vektör hız devre denklemi ve eşleniğini elde edelim.
\displaystyle {\dot{\text{s}}}14 + ia3ω13eiθ13 = ia2ω12eiθ12 \displaystyle {\dot{\text{s}}}14 − ia3ω13e−iθ13 = −ia2ω12e−iθ12 |
(2a) (2b) |
Bu denklemlerde ω12 = dθ12/dt, ω13 = dθ13/dt, \displaystyle {\dot{\text{s}}}14 = ds14/dt hız değişkenleridir. (2) denklemi dikkatli bir şekilde incelendiği takdirde bu vektör denkleminin:
vB + vA/B = vA
bağıl hız denkleminden farklı bir denklem olmadığı görülecektir. Bu denklemin pratik açıklaması, A ve B noktaları 3 uzvunda bulunan 2 nokta olduğu gibi mafsal merkezleri olduklarından dolayı A noktası aynı zamanda 2 uzvunda ve B noktası 4 uzvunda bulunan noktalarla daima çakışan noktalardır. Öyle ise vA2 = vA3 = vA ve vB3 = vB4 = vB dir. 2 uzvunu ele aldığımızda bu uzuv sabit eksen etrafında dönme yaptığından A noktasının hızı AA0 doğrusuna dik yönde (ω12‘ye göre) ve şiddeti ω12|AA0|= ω12a2 olan bir vektördür. 3 uzvu dikkate alındığında, A noktasının hızı B noktasının hızı ve bağıl hız ile ifade edildiğinde: vA3 = vB + vA/B = vA olacaktır. Bu denklemde vA/B, A noktasının B noktasına göre bağıl hızı olup, AB doğrusuna diktir ve şiddeti θ13a3 dir. B noktası 3 ve 4 uzuvlarında daima çakışan iki noktadır ve 4 uzvu üzerinde bulunan B noktasının yörüngesi 1 ve 4 uzuvları arasında bulunan kayar mafsaldan dolayı, kayar mafsal eksenine paralel bir doğrudur. Bu durumda vA hız vektörünün gerek şiddeti ve gerek yönü bilinmekte, vB ve vA/B vektörlerinin ise yönleri bilinmektedir (vB kayar mafsal eksenine paralel ve vA/B AB doğrusuna diktir). Bu durumda vB ve vA/B hız vektörlerinin şiddeti bilinmemektedir. Bu bilinmeyenler hız devre denkleminde \displaystyle {\dot{\text{s}}}14 ve ω13a3 değerleridir.
Eğer devre denklemini grafik olarak çözmek istersek, denklemin her bir tarafında bir bilinmeyenin olması daha uygun olacaktır (analitik çözümlerde, genellikle bilinen terimler denklemin sağına bilinmeyen terimler solunda bulunması istenilir). Bu durumda hız devre denklemi:
\displaystyle {\dot{\text{s}}}14 = ia2ω12eiθ12 − ia3ω13eiθ13
olarak yazılacaktır. Bu denklem vektörel olarak
vB = vA + vA/B
dir ve dikkat edilir ise:
vB/A = −vA/B = −ia3ω13eiθ13
tür.
Bilinmeyen değerlerin grafik çözümü için ilk olarak vA hız vektörünün şiddeti, |vA|= ω12|AA0|= ω12a2 bulunur. Belirli bir kv ölçeği kullanılarak (birimi mm/(mm/s) = s dir) uzunluğu vA vektörü şiddetine orantılı, yönü vA vektörü yönünde olan (bu yön A0A doğrusuna diktir) bir doğru (vektör) çizilir. Kullanılan ölçekten dolayı, şiddet ölçüsü uzunluk birimidir. Bu vA vektörünün başlangıç noktasından vB vektörü yönünde (ki bu kayar mafsal ekseni yönüdür) bir doğru, bitiş noktasından ise vA/B vektörü yönünde bir doğru (ki bu yön BA doğrusuna diktir) çizilir. Bu iki doğrunun kesiştikleri nokta vB ve vA/B vektörlerinin şiddetini ve yönlerini bize verecek, elde edilen üçgende vB = vA + vA/B denklemi sağlanmış olacaktır. Bu şekle hız vektör çokgeni denmektedir. Bu vektörlerin uzunluklarını ölçer, kv ölçeği ile böler isek, hız şiddetlerini belirlemiş oluruz. Örneğin ω13 = dθ13/dt açısal hızı bulmak için ilk olarak okunan vA/B uzunluğu kv ile bölünerek hız şiddeti bulunduktan sonra, vA/B = ω13a3 olduğundan ve a3 = |AB| olduğundan, açısal hız ω13 = |vA/B|/a3 denklemi kullanılarak belirlenebilir. Açısal hızın yönünü bulmak için ise, bulunan vA/B hız vektörü yönü kullanılarak karar verilebilir. Örneğin şekilde vA/B hız vektörü aşağıya doğru olduğundan ve bu vektörde B noktasının A noktasına göre bağıl hızı incelendiğinden, 3 uzvunun saat yelkovanı yönünde bir açısal hızı olduğu görülecektir.
Eğer bilinmeyen bağımlı konum değişkenleri verilen bir bağımsız konum değişkeni değerine göre çözülmüş ise, (x ve θ13 değerleri verilen bir θ12 değerine göre biliniyor ise) hız devre denklemi daima hız değişkenleri arasında (ω12, ω13 ve \displaystyle {\dot{\text{s}}}14 değişkenleri) bir lineer ilişkiyi belirleyecektir. Giriş açısının zamana göre değişimi, ω12, biliniyor ise, hız devre denkleminden bilinmeyen bağımlı iki hız değişkeni ω13 ve \displaystyle {\dot{\text{s}}}14 lineer cebir kuralları kullanılarak (2a) ve (2b) denklemlerinden kolayca çözülebilir. Genellikle iki bilinmeyenli iki denklem olduğundan Cramer kuralı kullanıldığında:
\displaystyle {{{\dot{\text{s}}}}_{{14}}}=\frac{{\left| {\begin{array}{cc} {\text{i}{{\text{a}}_{2}}{{\text{ω}}_{{12}}}{{\text{e}}^{{\text{i}{{\text{θ}}_{{12}}}}}}} & {\text{i}{{\text{a}}_{3}}{{\text{e}}^{{\text{i}{{\text{θ}}_{{13}}}}}}} \\ {-\text{i}{{\text{a}}_{2}}{{\text{ω}}_{{12}}}{{\text{e}}^{{-\text{i}{{\text{θ}}_{{12}}}}}}} & {-\text{i}{{\text{a}}_{3}}{{\text{e}}^{{-\text{i}{{\text{θ}}_{{13}}}}}}} \end{array}} \right|}}{{\left| {\begin{array}{cc} 1 & {\text{i}{{\text{a}}_{3}}{{\text{e}}^{{\text{i}{{\text{θ}}_{{13}}}}}}} \\ 1 & {-\text{i}{{\text{a}}_{3}}{{\text{e}}^{{-\text{i}{{\text{θ}}_{{13}}}}}}} \end{array}} \right|}}=\frac{{{{\text{a}}_{2}}{{\text{a}}_{3}}\left( {{{\text{e}}^{{\text{i}\left( {{{\text{θ}}_{{12}}}-{{\text{θ}}_{{13}}}} \right)}}}-{{\text{e}}^{{-\text{i}\left( {{{\text{θ}}_{{12}}}-{{\text{θ}}_{{13}}}} \right)}}}} \right)}}{{-\text{i}{{\text{a}}_{3}}\left( {{{\text{e}}^{{\text{i}{{\text{θ}}_{{13}}}}}}+{{\text{e}}^{{-\text{i}{{\text{θ}}_{{13}}}}}}} \right)}}{{\text{ω}}_{{12}}}
veya
\displaystyle {{{\dot{\text{s}}}}_{{14}}}=-{{\text{a}}_{2}}\frac{{\sin \left( {{{\text{θ}}_{{12}}}-{{\text{θ}}_{{13}}}} \right)}}{{\cos {{\text{θ}}_{{13}}}}}{{\text{ω}}_{{12}}} | (4) |
ve
\displaystyle {{\text{ω}}_{{13}}}=\frac{{\left| {\begin{array}{cc} 1 & {\text{i}{{\text{a}}_{2}}{{\text{ω}}_{{12}}}{{\text{e}}^{{\text{i}{{\text{θ}}_{{12}}}}}}} \\ 1 & {-\text{i}{{\text{a}}_{2}}{{\text{ω}}_{{12}}}{{\text{e}}^{{-\text{i}{{\text{θ}}_{{12}}}}}}} \end{array}} \right|}}{{\left| {\begin{array}{cc} 1 & {\text{i}{{\text{a}}_{3}}{{\text{e}}^{{\text{i}{{\text{θ}}_{{13}}}}}}} \\ 1 & {-\text{i}{{\text{a}}_{3}}{{\text{e}}^{{-\text{i}{{\text{θ}}_{{13}}}}}}} \end{array}} \right|}}=\frac{{-\text{i}{{\text{a}}_{2}}\left( {{{\text{e}}^{{\text{i}{{\text{θ}}_{{12}}}}}}+{{\text{e}}^{{-\text{i}{{\text{θ}}_{{12}}}}}}} \right)}}{{-\text{i}{{\text{a}}_{3}}\left( {{{\text{e}}^{{\text{i}{{\text{θ}}_{{13}}}}}}+{{\text{e}}^{{-\text{i}{{\text{θ}}_{{13}}}}}}} \right)}}{{\text{ω}}_{{12}}}=\frac{{{{\text{a}}_{2}}}}{{{{\text{a}}_{3}}}}\frac{{\cos {{\text{θ}}_{{12}}}}}{{\cos {{\text{θ}}_{{13}}}}}{{\text{ω}}_{{12}}} | (5) |
Dikkat edilir ise, karmaşık sayılarla yazılmış hız denklemi ve eşleniği kullanılmak yerine, istenildiğinde vektör hız denkleminin x ve y bileşenleri (karmaşık sayılarla yazılmış hız devre denkleminin reel ve sanal kısımları) ayrı ayrı eşitlenerek iki skaler denklem elde edilerek de bilinmeyen hız değişkenleri için çözüm yapılabilecektir. Örneğin krank biyel mekanizması için bu skaler denklemler:
\displaystyle {\dot{\text{s}}}14 − a3ω13sinθ13 = −a2ω12sinθ12 |
(6) |
ve
a3ω13cosθ13 = a2ω12cosθ12 |
(7) |
dir. Bu iki denklem kullanılarak da ω13 ve \displaystyle {\dot{\text{s}}}14 için aynı denklemler (4 ve 5 denklemleri) elde edilebilir. Hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın, sonuçta hız değişkenlerini veren denklemler reel denklemler olmaları gerekir (ω13 açısal hız değeri karmaşık bir değer olamaz).
İvme analizi için en kolay yöntem hız devre denkleminin zamana göre türevi alınarak, hız değişkenlerinin zamana göre türevi olan ivme değişkenlerini içeren ivme devre denkleminin elde edilmesidir. Örneğin yukarıda verilmiş olan krank-biyel mekanizması için devre kapalılık denkleminin türevi olan 2a ve 2b hız devre denklemlerinin zamana göre türevleri alındığında:
\displaystyle {\ddot{\text{s}}}14 + ia3α13eiθ13 − a3ω132eiθ13 = ia2α12eiθ12 − a2ω122eiθ12 \displaystyle {\ddot{\text{s}}}14 − ia3α13e-iθ13 − a3ω132e-iθ13 = −ia2α12e-iθ12 − a2ω122e-iθ12 |
(8a) (8b) |
denklemleri elde edilir bu denklemlerde ivme değişkenleri: α12 = d2θ12/dt2, α13 = d2θ13/dt2, \displaystyle {\ddot{\text{\text{s}}}}14 = d2s14/dt2 dir. Dikkat edilir ise karmaşık sayı ile yazılmış olan bu denklem vektörel olarak:
aB + atA/B + anA/B = atA + anA
dır. İvme devre denklemleri ivme değişkenlerine (α12, α13 ve \displaystyle {\ddot{\text{s}}}14) göre daima lineer bir denklem takımı oluşturur. Eğer giriş kolunun açısal ivmesi α12 = d2θ12/dt2 biliniyor ise, (8a) ve (8b) denklemleri kolaylıkla bilinmeyen ivme değişkenleri α13 ve \displaystyle {\ddot{\text{s}}}14 için çözülebilir. Örneğin Cramer kuralı kullanılarak α13 :
\displaystyle {{\text{α}}_{{13}}}=\frac{{{{\text{a}}_{2}}{{\text{α}}_{{12}}}\cos {{\text{θ}}_{{12}}}-{{\text{a}}_{2}}{{\text{ω}}_{{12}}}^{2}\sin {{\text{θ}}_{{12}}}+{{\text{a}}_{3}}{{\text{ω}}_{{13}}}^{2}\sin {{\text{θ}}_{{13}}}}}{{{{\text{a}}_{3}}\cos {{\text{θ}}_{{13}}}}} | (9) |
\displaystyle {\ddot{s}}14 ise denklem (8a) nın reel kısmından:
\displaystyle {\ddot{\text{s}}}14 = −a2α12sinθ12 − a2ω122cosθ12 + ia3α13sinθ13 + a3ω132cosθ13 |
(10) |
olarak elde edilir. Bir başka yaklaşım ise hız değişkenleri denklemlerinin zamana göre türevlerinin alınmasıdır. Örnek olarak denklem (4) ve (5) denklemlerinde verilmekte olan hız denklemlerinin zamana göre türevleri alındığında, ivme değişkenleri elde edilecektir. (5) denkleminin türevi alındığında doğrudan elde edilen 3 uzvunun açısal ivmesi
\displaystyle {{\text{α}}_{{13}}}=\frac{{{{\text{a}}_{2}}}}{{{{\text{a}}_{3}}}}\frac{1}{{{{{\cos }}^{2}}{{\text{θ}}_{{13}}}}}\left[ {\cos {{\text{θ}}_{{12}}}\cos {{\text{θ}}_{{13}}}{{\text{α}}_{{12}}}-\sin {{\text{θ}}_{{12}}}\cos {{\text{θ}}_{{13}}}{{\text{ω}}_{{12}}}^{2}+\cos {{\text{θ}}_{{12}}}\sin {{\text{θ}}_{{13}}}{{\text{ω}}_{{12}}}{{\text{ω}}_{{13}}}} \right]
olacaktır. Benzer bir şekilde (4) denkleminin türevi alındığında 4 uzvunun lineer öteleme ivmesi:
\displaystyle {{{\ddot{\text{s}}}}_{{14}}}=-{{\text{a}}_{2}}\frac{{\sin \left( {{{\text{θ}}_{{12}}}-{{\text{θ}}_{{13}}}} \right)}}{{\cos {{\text{θ}}_{{13}}}}}{{\text{α}}_{{12}}}-{{\text{a}}_{2}}\frac{{\cos \left( {{{\text{θ}}_{{12}}}-{{\text{θ}}_{{13}}}} \right)}}{{\cos {{\text{θ}}_{{13}}}}}{{\text{ω}}_{{12}}}^{2}+{{\text{a}}_{2}}\frac{{\cos {{\text{θ}}_{{12}}}}}{{{{{\cos }}^{2}}{{\text{θ}}_{{13}}}}}{{\text{ω}}_{{12}}}{{\text{ω}}_{{13}}}
olarak elde edilir. Elde edilen denklemde terimler (9) ve (10) denklemine göre farklıdır. İşlemler doğru olarak yapıldığı takdirde, gerekli eşitlikler kullanılırsa, α13 ve \displaystyle {\ddot{\text{s}}}14 ü veren denklemlerin birbirine eşit olduğu gösterilebilir. Denklemler kullanıldığında aynı bağımsız parametre değerlerine göre mutlaka aynı sayısal sonuç alınacaktır.
Grafik olarak çözüm için ivme devre denklemi vektörel gösterim kullanılarak ve bazı terimlerin yerleri değiştirilerek yazıldığında:
aB = atA + anA + atB/A + anB/A
Bu denklemde aB/A = −aA/B dir. Denklemin bu şekilde yazılmasının tek nedeni grafik çözüm için denklemin her iki tarafında tek bilinmeyen bırakılması içindir. aB ivmesinin şiddeti bir bilinmeyen ve atB/A teğetsel ivmesi şiddeti ise ikinci bilinmeyendir. Giriş uzvu açısal ivmesi bilindiğinden atA teğetsel ivmesi; hız analizi yapıldı ise, hızlar bilindiğinden anA ve anB/A normal ivmeleri hem şiddet ve hem de yön olarak bilinmektedir. İvme şiddetleri için belirli bir ka ölçeği kullanılacaktır (birimi mm/(mm/s2) = s2), ve bu ölçek ile ivme şiddetleri belirli bir uzunluk boyutuna getirilecektir. atA veya anA vektörlerinden başlayarak her iki vektör uç uca çizildiğinde A noktasının ivmesi gösterilmiştir. Bu vektörlerin ucundan bilinen anB/A vektörü aynı ölçek kullanılarak çizilir. Bundan sonra bu uçtan yönü BA doğrusuna dik bir doğru çizilir ise, şiddeti bilinmeyen atB/A vektörü yönünde bir doğru çizilmiş olacaktır (üstteki şekil). B noktasının ivmesi ise kayar mafsal eksenine paralel olmalı ve yukarıda çizilmiş olan vektörlerin vektörel toplamına eşit olmalıdır. Öyle ise, başlangıç noktasından kayar çift eksenine paralel bir doğru çizdiğimizde, AB doğrusuna dik çizilen doğru ile kesiştiği nokta hız devre denkleminin kapalılık noktasıdır. Elde edilen şekil ivme poligonu olarak adlandırılır. Bilinmeyen atB/A ve aB ivme şiddetleri şekildeki bu ivmeleri gösteren uzunlukların kullanılmış olan ka ölçeğine bölünmesi ile elde edilir.
Hız ve ivme değişkenlerinin değerleri o konum için elde edildikten sonra, her hangi bir C noktasının hız ve ivmesi, o noktanın konum vektörünün yazılması ve zamana göre bu konum vektörünün türevlerinin alınarak hız ve ivmesinin bulunmasından ibarettir. Şekilde gösterilmiş olan mekanizmada biyel uzvunu genişleterek bir uzuv üzerinde bir C noktasını ele alalım. Şekilde rC konum vektörü:
rC = s14 + ic1 + b3ei(θ13 − γ3) |
(11) |
C noktasının hız ve ivmesi:
vC = \displaystyle {\dot{\text{s}}}14 + ib3ω13ei(θ13 − γ3) aC = \displaystyle {\ddot{\text{s}}}14 + ib3α13ei(θ13 − γ3) − b3ω132ei(θ13 − γ3) |
(12) (13) |
Yukarıda karmaşık sayılar ile yazılmış olan denklemler vektörel olarak:
vC = vB + vC/B
ve
aC = aB + atC/B + anC/B
vektörel hız ve ivme denklemlerinden farklı denklemler değillerdir. Eğer verilen giriş değerleri ile (θ12, ω12 ve α12), konum değişkenleri (θ13 ve s14), hız değişkenleri (ω13 ve \displaystyle {\dot{\text{s}}}14) ile ivme değişkenleri (α13 ve \displaystyle {\ddot{\text{s}}}14) için çözüm yapıldı ise, denklemin sağında bulunan tüm terimler bilinmektedir. Bu nedenle C noktasının konumu, hızı ve ivmesi kolayca vektörel toplam yapılarak bulunabilir. C noktasının konumu, hızı ve ivmesi devre kapalılık denklemi, hız devre denklemi ve ivme devre denklemi çözülmeden belirlenemez.
Grafik çözüm için ise, C noktasının hızı ve ivmesi için verilmiş olan denklemdeki vektörler belirli bir ölçek kullanılarak önceden çizilmiş olan hız ve ivme poligonu üzerine çizilerek bulunabilir. Çünkü, C noktasının hız ve ivmesini veren terimler arasında hız ve ivme devre denklemlerini çözdüğümüzde elde etmiş olduğumuz terimler bulunmaktadır. Bu nedenle hız devre denkleminde elde edilmiş olan vB hız vektörünün uç noktasından vC/B hız vektörünü çizdiğimiz takdirde C noktasının hızını bulabiliriz. Benzer bir şekilde ivme devre denklemi için çizmiş olduğumuz ivme poligonu üzerinde bulunan aB ivme vektörünün uç noktasından anC/B ve atC/B ivme vektörlerini arka arkaya çizdiğimizde (sıra önemli değil) aB vektörünün başlangıç noktasının elde edilen son uç noktaya birleştiren doğru bize C noktasının ivmesini verecektir. Alternatif olarak C noktasının konumu, hızı ve ivmesi 3 uzvu üzerinde bulunan B noktası yerine aynı uzuv üzerinde bulunan A noktası kullanılarak yazılabilir. Bu durumda C noktasının konumu, hızı ve ivmesi:
rC = = a2eiθ12 + c3ei(θ13 + β3 − π) = a2eiθ12 − c3ei(θ13 + β3)
vC = ia2ω12eiθ12 − ic3ω13ei(θ13 + β3)
aC = ia2α12eiθ12 − a2ω122eiθ12 − ic3α13ei(θ13 + β3) + c3ω132ei(θ13 + β3)
Dikkat edilir ise bu hız ve ivme denklemleri aynı zamanda:
vC = vA + vC/A
ve
aC = anA + atA + atC/A + anC/A
vektör denklemleri ile aynıdır.
Hız ve ivme poligonlarında Vektörlerin son uç noktalarını, hızını veya ivmesini gösterdikleri noktaların harfleri ile işaretleyelim (ivme poligonunda A veya C noktasının ivmesi bir kaç vektörün toplamından oluşacağından son çizilen vektörün uç noktası a veya c olarak işaretlenecektir). vA, vB, vC hız vektörlerinin uç noktalarını ve aA, aB, aC ivme vektörlerinin uçlarını birleştirdiğimizde her iki poligonda abc gibi iki farklı üçgen oluşacaktır. Bu üçgenle ilgili olarak önemli bir teorem bulunmaktadır:
Hız ve ivme poligonunda oluşan abc üçgeni mekanizma uzvunda bulunan A, B ve C noktalarının oluşturduğu üçgen ile benzerdir. ABC üçgeni ile abc üçgeninin yönü aynıdır (A dan B ye sonra C ye giderken yapılan dönme saat yelkovanına ters ise, hız veya ivme poligonunda a dan b ye sonra c ye giderken dönme saat yelkovanı yönüne ters olacaktır).
Yukarıda belirtilmiş olan teorem Mehmke Teoremi veya hız ve ivme görüntü prensibi olarak adlandırılır. Bu teoremin kullanım yeri bir cisim üzerinde iki noktanın hız ve ivmesini biliniyor ise, üçüncü bir noktanın hız ve ivmesinin bu üçgen benzerliğinden belirlenmesidir.