8.1 Çalışma Alanı
En basit yapı olarak bir serbestlik dereceli kam mekanizmaları üç uzuvlu bir kinematik zincirden oluşur. Mekanizma serbestlik derecesi bir olması için zincirde kam çiftinin dışında bulunan diğer kinematik çiftlerin serbestlik derecesi bir olması gerekir. Bu durumda, diğer kinematik çiftler kayar veya döner mafsal olabilirler. Yukarıda gösterildiği gibi, 3 değişik zincir ve bu zincirlerden elde edilebilen yedi değişik mekanizma mümkündür. Genel olarak kam çiftini oluşturan her iki yüzeyde farklı bir eğri olabilir isede, imalat kolaylığından dolayı yüzeylerden biri bir doğru veya dairedir. Daire olarak kendi ekseni etrafında dönebilen bir toparlak yerleştirilerek kayma sürtünmesi dönme sürtünmesine dönüştürülür.
Kam mekanizmalarının yukarıda de gösterildiği şekilde sınıflandırılması yeterli olmamıştır. Bu nedenle uygulamada kam mekanizmalarının sınıflandırılmasında üç değişik kriter kullanılır.
Kamın şekline göre, radyal, yüzeysel, silindirik, kama, konik, küresel veya üç boyutlu olarak kamların sınıflandırılmaları mümkündür.
Kam ile izleyicinin temas şekline göre kam çiftleri kuvvet kapalı veya şekil kapalı olarak sınıflandırılabilir. Kuvvet kapalı kam çiftleri daha yaygın olup kam çifti yüzeyine etkiyen normal kuvvetin ne şekilde oluştuğuna göre sınıflandırılabilir (yay, ağırlık, pnömatik, santrifüj, vb).
Şekil kapalı kamlarda uzuvlar iki noktadan temas ederler ve kinematik çiftlerin teması için ek bir kuvvete ihtiyaç yoktur.
İzleyici uzuv olarak adlandıracağımız, genellikle basit geometrik yapıya sahip kinematik elemanı olan uzuv ise iki değişik şekilde sınıflandırılır:
- Kinematik elemanın geometrik şekline göre, düz yüzeyli, toparlaklı, küresel izleyiciler,
- İzleyici uzvun hareket şekline bağlı olarak, öteleyen veya salınan izleyicilerdir.
Ayrıca, öteleme yapan izleyiciler kaçık veya eksenel olarakda ayrılırlar.
Bir Kam mekanizmasını tanımlarken yukarıda verilmiş olan sınıflandırmalardan mümkün olduğunca fazlası verilmeye çalışılır: eksenel öteleme yapan, düz-yüzeyli izleyicili, kuvvet kapalı radyal kam (Şekil a), toparlaklı öteleme yapan izleyicili, şekil kapalı, kamalı kam (Şekil b) veya öteleme yapan silindirik izleyicili silindirik kam (Şekil c) gibi.
